Opakowania jednorazowe

Przepisy SUP od 1 lipca 2024: Opakowania alternatywne

Dyrektywa SUP (Single-Use Plastics) ma na celu ograniczenie stosowania najbardziej zanieczyszczających środowisko produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych. Nakłada na państwa członkowskie UE obowiązek wprowadzenia zakazów i innych środków mających na celu ograniczenie użycia tych produktów oraz promuje rozwój ekologicznych alternatyw.

Od 1 lipca 2024 r. przedsiębiorcy, w tym handel i gastronomia, są obowiązani zapewnić opakowania alternatywne, wytworzone z materiałów innych niż tworzywa sztuczne (w tym ulegające biodegradacji) lub opakowania wielokrotnego użytku.

Kluczowe założenia dyrektywy

  1. Zakaz wprowadzania do obrotu wyrobów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak patyczki higieniczne, sztućce, talerze, słomki, mieszadełka do napojów oraz pojemniki na posiłki i napoje ze styropianu.
  2. Promowanie produktów wielokrotnego użytku oraz systemów ponownego użycia, aby zmniejszyć ilość powstających odpadów.
  3. Ograniczenie stosowania jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych poprzez nałożenie opłat za wydawanie takich opakowań w handlu i gastronomii oraz obowiązek oferowania alternatywnych opakowań – biodegradowalnych lub wielokrotnego użytku.

Przepisy dyrektywy zostały transponowane do prawa polskiego ustawą z dnia 14 kwietnia 2023 r. Ustawa obejmuje m.in. zakaz wprowadzania do obrotu produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych (weszło 24 maja 2023 r.) oraz zmniejszenie stosowania jednorazowych opakowań (weszło 1 stycznia 2024 r.).

Obowiązki przedsiębiorców

  • Aktualizacja danych w rejestrze BDO: Przedsiębiorcy muszą zaktualizować dane dotyczące sprzedaży produktów jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych.
  • Finansowanie kosztów sprzątania odpadów: Przedsiębiorcy wprowadzający produkty jednorazowego użytku muszą wnosić opłaty na rzecz sprzątania odpadów, które trafiają do publicznych systemów zbierania.
  • Oznakowanie produktów: Produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych muszą być odpowiednio oznakowane, aby informować konsumentów o ich wpływie na środowisko.

Korzyści z nowych przepisów

  • Ochrona środowiska: Zmniejszenie ilości plastikowych odpadów.
  • Wsparcie gospodarki o obiegu zamkniętym: Promowanie produktów wielokrotnego użytku i zmniejszenie zależności od jednorazowych plastików.
  • Podnoszenie świadomości ekologicznej: Kampanie edukacyjne informujące społeczeństwo o właściwym gospodarowaniu opakowaniami, ekologicznych alternatywach oraz postępowaniu z odpadami.

Nowe przepisy stanowią ważny krok w kierunku zmniejszenia zanieczyszczenia środowiska tworzywami sztucznymi i promowania zrównoważonych praktyk, w tym wykorzystania opakowań wielokrotnego użytku. Wprowadzenie zakazów i obowiązków dla przedsiębiorców ma na celu nie tylko ochronę przyrody, ale także wspieranie rozwoju innowacyjnych rozwiązań przyjaznych dla środowiska.

Podstawa prawna:

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego w sprawie SUP
Ustawa z dnia 14 kwietnia 2023 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej
Rozporządzenie w sprawie stawek opłaty za produkty jednorazowego użytku
Rozporządzenie w sprawie stawek opłaty na pokrycie kosztów zagospodarowania odpadów powstałych z produktów jednorazowego użytku

Minimalna stawka godzinowa. Wynagrodzenie minimalne.

Nowe stawki wynagrodzenia minimalnego od 1 lipca 2024 r. Co musisz wiedzieć?

Nowa stawka wynagrodzenia minimalnego

Od 1 lipca 2024 r. w Polsce obowiązuje nowa stawka minimalnego wynagrodzenia, która wzrosła do 4300 zł brutto, co przekłada się na około 3261 zł netto.

Nowa minimalna stawka godzinowa

Również od 1 lipca, minimalna stawka godzinowa wzrosła do 28,10 zł brutto. Jest to ważna informacja dla pracowników zatrudnionych na umowy zlecenia czy umowy o dzieło, którzy są rozliczani na podstawie przepracowanych godzin.

Zmiany stawki minimalnej i godzinowej mają istotny wpływ na życie ponad 3 mln osób – co jest znaczącą liczbą – a dodatkowo także na krajowy rynek pracy i gospodarkę.

Wzrost innych świadczeń

Wzrost stawki płacy minimalnej ma także przełożenie na inne świadczenia obliczane na jej podstawie, a są to np. dodatek za pracę w nocy, wynagrodzenie za przestój czy odprawa w przypadku zwolnień grupowych.

Zalety płacy minimalnej

  • Redukcja ubóstwa: Wyższa płaca minimalna pomaga podnieść standard życia najuboższych pracowników, zmniejszając tym samym poziom ubóstwa.
  • Zwiększenie motywacji: Wyższe wynagrodzenie może zwiększyć motywację i produktywność pracowników, co przekłada się na lepsze wyniki w pracy.
  • Poprawa gospodarki: Większe zarobki pracowników mogą prowadzić do wyższego poziomu konsumpcji, co napędza gospodarkę poprzez wzrost popytu na towary i usługi.

Wady płacy minimalnej

  • Koszty dla przedsiębiorstw: Dla niektórych firm, zwłaszcza małych i średnich, wyższe wynagrodzenia mogą oznaczać większe koszty, co może wpłynąć na ich rentowność.
  • Ryzyko bezrobocia: Zbyt duże podniesienie płacy minimalnej może prowadzić do zwolnień pracowników, szczególnie w sektorach o niskich marżach, gdzie koszty pracy stanowią dużą część wydatków.
  • Inflacja: Wyższe wynagrodzenia mogą prowadzić do wzrostu cen, co może zniwelować korzyści płynące z wyższej płacy minimalnej, zwłaszcza dla konsumentów.

Zmiana stawki minimalnego wynagrodzenia oraz minimalnej stawki godzinowej ma zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki. Głównym celem jest poprawa warunków życia pracowników o najniższych dochodach.

Sygnalista

Ustawa o sygnalistach – kogo i czego dotyczy?

W Dzienniku Ustaw opublikowano podpisaną już przez Prezydenta Ustawę z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów. Ustawa ta wejdzie w życie 25 września 2024 r., z wyjątkiem przepisów dotyczących zgłoszeń zewnętrznych, które zaczną obowiązywać 25 grudnia 2024 r.

Kim jest sygnalista?

Sygnalistą jest osoba, która ujawnia informacje o naruszeniach prawa uzyskane w kontekście związanym z pracą. Mogą to być pracownicy, osoby świadczące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, przedsiębiorcy, akcjonariusze, wspólnicy, stażyści, wolontariusze, funkcjonariusze oraz żołnierze.

Procedury zgłaszania

Sygnalista może dokonać:

  • zgłoszenia wewnętrznego – w ramach podmiotu, którego jest pracownikiem,
  • zgłoszenia zewnętrznego – do organu publicznego lub Rzecznika Praw Obywatelskich,
  • ujawnienia publicznego – upublicznienie informacji o naruszeniu prawa.

Ochrona sygnalistów

Sygnalistom przysługuje ochrona przed działaniami odwetowymi. Wobec sygnalisty nie można podejmować działań odwetowych ani choćby prób lub gróźb takich działań.

Kogo dotyczy Ustawa o sygnalistach

Obowiązek ustanowienia wewnętrznych kanałów zgłaszania naruszeń dotyczy podmiotów zatrudniających co najmniej 50 osób oraz wszystkich podmiotów sektora finansowego, niezależnie od liczby pracowników. Urzędy gminne i powiatowe liczące mniej niż 10.000 mieszkańców są zwolnione z tego obowiązku, natomiast inne podmioty mogą wdrożyć takie kanały dobrowolnie.

Główne założenia ustawy

  1. Warunki ochrony sygnalistów – Regulacja obejmuje osoby zgłaszające lub ujawniające informacje o naruszeniach prawa.
  2. Środki ochrony sygnalistów – Ochrona przed działaniami odwetowymi.
  3. Procedury wewnętrzne – Zasady zgłaszania naruszeń i podejmowania działań następczych.
  4. Zgłoszenia organom publicznym – Zasady zgłaszania naruszeń odpowiednim organom.
  5. Zadania organów publicznych – Obowiązki związane z przyjmowaniem i reagowaniem na zgłoszenia.
  6. Ujawnienie publiczne – Zasady ujawniania informacji o naruszeniach.
  7. Rola Rzecznika Praw Obywatelskich – Zadania związane ze zgłaszaniem naruszeń.

Zgłoszenie naruszenia prawa

Naruszenie prawa to działanie lub zaniechanie sprzeczne z prawem, obejmujące m.in.:

  • korupcję,
  • zamówienia publiczne,
  • usługi, produkty i rynki finansowe,
  • przeciwdziałanie praniu pieniędzy i finansowaniu terroryzmu,
  • bezpieczeństwo żywności i zdrowia publicznego,
  • bezpieczeństwo produktów i transportu,
  • ochronę konsumentów i prywatności danych,
  • konstytucyjne wolności i prawa człowieka,
  • ochronę środowiska,
  • bezpieczeństwo sieci i systemów teleinformatycznych,
  • interesy finansowe Skarbu Państwa oraz UE.

Wyłączenia ustawy

Ustawa nie obejmuje informacji objętych tajemnicą zawodową (medyczną, prawniczą), tajemnicą narady sędziowskiej oraz niektórymi informacjami z postępowań karnych oraz informacji objętych przepisami o ochronie informacji niejawnych.

Podstawa prawna
Ustawa z dnia 14 czerwca 2024 r. o ochronie sygnalistów (Dz. U. z 2024 r., poz. 928).